Thường trú nhân Úc | Quyền lợi, điều kiện và các loại visa

Thường trú nhân Úc là khái niệm dành cho người nước ngoài được phép định cư lâu dài tại Úc. Bài viết này của Harvey Law Group Vietnam sẽ giúp bạn hiểu rõ quyền lợi khi có PR, điều kiện xét duyệt, chi phí, các loại visa phổ biến và hướng dẫn chi tiết quy trình nộp đơn.

Thường trú nhân Úc là gì?

Thường trú nhân Úc (Australia permanent residence – PR Úc) là thuật ngữ dùng để chỉ những người chưa có quốc tịch Úc nhưng đã được cấp phép cư trú dài hạn thông qua một loại visa định cư hợp lệ. Họ được quyền ổn định cuộc sống, học hành và làm việc không giới hạn thời gian trên lãnh thổ Úc, với mức độ tự do cao hơn so với người chỉ nắm giữ visa tạm thời.

Mặc dù có thể sinh sống lâu dài, thường trú nhân không được đảm bảo quyền tự do ra vào Úc nếu không có giấy phép tái nhập cảnh còn hiệu lực. Ngoài ra, họ cũng không có quyền tham gia bầu cử, trừ trường hợp đặc biệt như công dân Anh đã đăng ký bỏ phiếu trước năm 1984.

Quyền lợi thường trú nhân Úc

Trở thành thường trú nhân tại Úc không chỉ tạo điều kiện xây dựng cuộc sống lâu dài ở quốc gia này, mà còn đi kèm với hàng loạt quyền lợi thiết thực trong giáo dục, y tế, nghề nghiệp và đời sống thường nhật. 

Sống tại Úc vô thời hạn 

Thường trú nhân Úc được phép cư trú vĩnh viễn tại Úc, học tập và làm việc trên toàn lãnh thổ Úc mà không có giới hạn thời gian. Tuy nhiên, quyền ra vào Úc vẫn phụ thuộc vào hiệu lực của visa và giấy phép tái nhập cảnh.

• Ra vào Úc trong 5 năm đầu: Khi bạn có visa thường trú, có thể tự do ra vào Úc trong vòng 5 năm kể từ ngày visa được cấp.
• Sau 5 năm: Nếu visa tái nhập cảnh đã hết hạn và bạn muốn quay lại Úc sau khi đã ở ngoài Úc quá 12 tháng liên tục, bạn cần xin visa hồi phục quyền thường trú (RRV) để duy trì quyền nhập cảnh lại.       

Hưởng chính sách y tế Medicare

Thường trú nhân đủ điều kiện tham gia hệ thống y tế công do Chính phủ Úc tài trợ  Medicare. Chính sách này bao gồm khám chữa bệnh tại bệnh viện công, trợ cấp chi phí thuốc men và miễn phí tiêm chủng một số loại vắc-xin phòng bệnh.

Cơ hội làm việc rộng mở

Có thể làm bất kỳ công việc nào tại Úc (ngoại trừ một số vị trí như quân đội, công chức). Đồng thời được hưởng quyền lao động đầy đủ như tham gia công đoàn hay yêu cầu bồi thường nếu gặp sự cố nghề nghiệp. 

Bảo lãnh các thành viên trong gia đình

PR được quyền bảo lãnh cho người thân sang Úc học tập, làm việc hoặc định cư, bao gồm vợ/chồng, con cái, cha mẹ nếu đáp ứng điều kiện di trú như là yêu cầu về tài chính, sức khỏe và bảo hiểm y tế phù hợp với từng diện visa.

Tăng điểm tín dụng

Việc được cấp PR giúp cải thiện điểm tín dụng cá nhân, từ đó dễ dàng tiếp cận các khoản vay như mua nhà, xe hoặc mở thẻ tín dụng với lãi suất tốt hơn. 

Hỗ trợ mua nhà lần đầu

Tại nhiều bang và vùng lãnh thổ như New South Wales (NSW), Victoria (VIC), Queensland (QLD) và Western Australia (WA), thường trú nhân được phép mua bất động sản đã qua sử dụng để ở. Bên cạnh đó, chính sách hỗ trợ tài chính khi mua nhà lần đầu như miễn giảm thuế hoặc trợ cấp. 

Đặc quyền cho con cái

Con của thường trú nhân được học miễn phí tại các trường công lập đến hết bậc trung học. Khi vào đại học hoặc cao đẳng, mức học phí ưu đãi hơn so với sinh viên quốc tế. Ngoài ra, có thể nhận thêm các khoản trợ cấp nuôi con, hỗ trợ chăm sóc trẻ và chế độ nghỉ thai sản.

Cơ hội trở thành công dân Úc

Người định cư tại Úc có thể nộp đơn xin nhập quốc tịch sau ít nhất 4 năm sinh sống hợp pháp tại Úc, trong đó có tối thiểu 12 tháng giữ tình trạng thường trú, đủ điều kiện để nộp đơn xin nhập quốc tịch nếu đáp ứng các tiêu chí về thời gian, ngôn ngữ và đạo đức công dân.

Hưởng trợ cấp từ hệ thống an sinh xã hội

Sau khoảng 2 năm định cư, PR có thể nhận một số trợ cấp từ Centrelink như JobSeeker (trợ cấp khi thất nghiệp), Family Tax Benefit, trợ cấp y tế khi bệnh tật hoặc học phí.

Điều kiện để trở thành thường trú nhân Úc

Để chính thức được công nhận là thường trú nhân tại Úc, người nộp đơn cần đáp ứng đầy đủ các tiêu chí được quy định theo từng diện định cư. Trong đó, định cư theo tay nghề là hình thức phổ biến nhất hiện nay. Các yêu cầu cốt lõi bao gồm:

• Tích lũy số điểm tối thiểu đạt từ 65 điểm trở lên theo thang điểm di trú.
• Có trình độ tiếng Anh đạt chuẩn tương đương IELTS từ 4.5 trở lên hoặc PTE từ 30 điểm.
• Đạt yêu cầu thẩm định kỹ năng (áp dụng cho một số ngành nghề cụ thể). 
• Đủ điều kiện về sức khỏe, lý lịch tư pháp, không có nợ chính phủ Úc và chưa từng bị từ chối visa trước đây.

Quy trình trở thành thường trú nhân Úc

Để nộp đơn xin thường trú tại Úc theo diện kỹ năng, ứng viên cần trải qua một lộ trình gồm nhiều bước rõ ràng, từ việc kiểm tra điều kiện cá nhân đến khi nhận được visa thường trú. Cụ thể, quy trình gồm 7 bước như sau:

Bước 1: Tìm hiểu xem bản thân có đủ điều kiện để nộp hồ sơ hay không (về tuổi, sức khỏe, tiếng Anh, ngành nghề…).

Bước 2: Gửi hồ sơ để cơ quan có thẩm quyền ở Úc kiểm tra và xác nhận kỹ năng chuyên môn của bạn.

Bước 3: Làm bài kiểm tra tiếng Anh và đạt điểm theo yêu cầu của diện visa bạn chọn.

Bước 4: Đăng ký nguyện vọng xin visa thường trú qua hệ thống SkillSelect (gọi là EOI – Expression of Interest).

Bước 5: Chờ và nhận thư mời chính thức từ chính phủ Úc nếu hồ sơ đủ điều kiện.

Bước 6: Gửi đầy đủ hồ sơ xin visa thường trú sau khi được mời.

Bước 7: Nhận kết quả và nếu được chấp thuận, bạn sẽ được cấp visa thường trú nhân Úc.

Các loại visa thường trú Úc phổ biến hiện nay 

Tùy theo ngành nghề, trình độ chuyên môn hoặc kế hoạch đầu tư có thể lựa chọn một trong các loại visa thường trú sau để xây dựng cuộc sống ổn định tại Úc.

National Innovation visa (NIV) – Diện Tài năng toàn cầu

National Innovation visa (NIV) là thị thực thường trú Úc dành cho các cá nhân có thành tích nổi bật được quốc tế công nhận trong những lĩnh vực trọng điểm như khoa học, giáo dục, công nghệ, nghệ thuật, thể thao hoặc nghiên cứu. Không cần bảo lãnh từ chính quyền địa phương hay nhà tuyển dụng.

Điều kiện để được cấp National Innovation visa (NIV):

• Có năng lực chuyên môn được quốc tế ghi nhận trong các lĩnh vực nghề nghiệp, thể thao, nghệ thuật hoặc học thuật/nghiên cứu.
• Được một tổ chức hoặc cá nhân có uy tín tại Úc tiến cử
• Trình độ tiếng Anh ở mức cơ bản (tương đương IELTS 4.5 hoặc PTE 30)
• Đáp ứng các tiêu chuẩn về sức khỏe và tư pháp cá nhân.
• Nếu đang hoặc từng giữ visa 491 hoặc 494, phải đã giữ ít nhất 3 năm khi nộp đơn.
• Vẫn đang hoạt động và nổi bật trong lĩnh vực chuyên môn, có thành tựu xuất sắc gần đây.
• Có khả năng ổn định và phát triển sự nghiệp tại Úc mà không gặp khó khăn.
• Không giới hạn độ tuổi, nhưng nếu dưới 18 hoặc từ 55 tuổi trở lên phải chứng minh lợi ích đặc biệt cho Úc.

Quy trình xin National Innovation visa (NIV):

Bước 1: Xác định điều kiện: Ký MOU với Harvey Law Group để rà soát hồ sơ và tư vấn phương án phù hợp.

Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ đề cử: Hoàn tất Form 1000, đảm bảo người bảo trợ đủ tiêu chuẩn.

Bước 3: Gửi EOI: Nộp hồ sơ quan tâm kèm bằng chứng, chờ thư mời.

Bước 4: Nộp đơn NIV: Qua ImmiAccount trong 60 ngày, nộp phí và giấy tờ liên quan.

Bước 5: Thẩm định: Bộ Nội vụ xét duyệt, có thể yêu cầu bổ sung, khám sức khỏe và sinh trắc học.

Bước 6: Nhận kết quả: Nếu được cấp, nhập cảnh và định cư tại Úc.

Quyền lợi khi có National Innovation visa (NIV):

• Được định cư vĩnh viễn tại Úc
• Tự do làm việc và học tập tại Úc
• Sử dụng dịch vụ y tế công (Medicare)
• Mang theo người thân cùng định cư
• Có thể bảo lãnh thân nhân khác sang Úc
• Ra vào Úc tự do trong 5 năm đầu mà không cần xin lại visa
• Có thể nộp đơn xin quốc tịch nếu đủ điều kiện cư trú.

Visa 189 – Diện Tay nghề độc lập

Visa 189 là visa thường trú Úc dành cho người lao động có tay nghề cao, không cần doanh nghiệp hoặc chính quyền tiểu bang bảo lãnh. Đây là loại visa theo hệ thống tính điểm SkillSelect.

Điều kiện xin Visa 189:

• Dưới 45 tuổi tại thời điểm nhận thư mời
• Đạt từ 65 điểm di trú trở lên
• Trình độ tiếng Anh tối thiểu IELTS 6.0 hoặc tương đương
• Vượt qua đánh giá tay nghề (nếu ngành yêu cầu)
• Đáp ứng yêu cầu về sức khỏe và lý lịch tư pháp

Quy trình thủ tục:
Bước 1: Kiểm tra điều kiện
Bước 2: Nộp EOI qua SkillSelect và đạt điểm tối thiểu
Bước 3: Nhận thư mời nộp đơn (ITA)
Bước 4: Gửi hồ sơ xin visa và chờ xét duyệt

Quyền lợi Visa 189:

• Cư trú, học tập, làm việc tại Úc không giới hạn thời gian
• Sử dụng hệ thống y tế Medicare
• Tự do lựa chọn nơi sinh sống trên toàn lãnh thổ Úc
• Bảo lãnh người thân đủ điều kiện
• Có thể xin nhập quốc tịch sau thời gian cư trú hợp lệ

Visa 190 – Diện tay nghề bảo lãnh 

Visa 190 là thị thực thường trú dành cho người lao động có tay nghề được đề cử bởi chính quyền tiểu bang hoặc vùng lãnh thổ Úc.

Điều kiện để xin Visa 190:

• Dưới 45 tuổi
• Tối thiểu 65 điểm di trú theo hệ thống SkillSelect
• Được tiểu bang/vùng lãnh thổ đề cử
• Trình độ tiếng Anh IELTS 6.0 hoặc tương đương
• Đáp ứng điều kiện về tay nghề, lý lịch và sức khỏe

Quy trình thủ tục:
Bước 1: Xác minh điều kiện;
Bước 2: Nộp EOI và nhận đề cử từ tiểu bang/vùng lãnh thổ;
Bước 3: Nhận ITA và nộp đơn xin visa;
Bước 4: Xử lý hồ sơ và nhận kết quả.

Quyền lợi Visa 190:

• Được định cư vĩnh viễn tại Úc
• Hưởng quyền lợi y tế qua Medicare
• Bảo lãnh người thân đủ điều kiện
• Tự do đi lại trong 5 năm đầu
• Có thể xin quốc tịch sau khi cư trú đủ thời gian

Visa 191 – Diện Tay nghề thường trú

Visa 191 cấp quyền thường trú cho người đang giữ visa tạm trú vùng (491 hoặc 494) và đã sinh sống, làm việc tại khu vực chỉ định ít nhất 3 năm, đồng thời đạt mức thu nhập tối thiểu theo yêu cầu.

Điều kiện để xin Visa 191:

• Đang giữ Visa 491 hoặc 494 và đã sống ở vùng chỉ định 3 năm
• Nộp bản khai thuế chứng minh mức thu nhập hợp lệ trong 3 năm đó
• Thỏa mãn điều kiện về sức khỏe và tư pháp

Quy trình xin Visa 191:
Bước 1: Kiểm tra điều kiện đủ để nộp đơn;
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ và các giấy tờ liên quan;
Bước 3: Gửi đơn xin visa;
Bước 4: Nhận kết quả xét duyệt.

Quyền lợi Visa 191:

• Định cư vĩnh viễn và không bị giới hạn nơi cư trú
• Sử dụng dịch vụ y tế cộng đồng
• Bảo lãnh người thân định cư Úc
• Tự do xuất nhập cảnh trong 5 năm đầu
• Có thể nộp đơn xin quốc tịch nếu đủ điều kiện

Visa 888 – Diện Đầu tư kinh doanh

Visa 888 là visa thường trú cấp cho các doanh nhân hoặc nhà đầu tư đã giữ visa 188 và đáp ứng đầy đủ yêu cầu về kinh doanh hoặc đầu tư tại Úc.

Điều kiện để xin Visa 888:

• Đã sở hữu visa 188 hợp lệ
• Duy trì hoạt động kinh doanh hoặc đầu tư theo đúng diện visa đang giữ
• Chứng minh đáp ứng các tiêu chí về tài chính, doanh thu, hoặc tài sản
• Đáp ứng yêu cầu về tư pháp và sức khỏe

Quy trình xin Visa 888:
Bước 1: Đánh giá điều kiện theo dòng visa tương ứng;
Bước 2: Chuẩn bị hồ sơ kinh doanh hoặc đầu tư;
Bước 3: Nộp đơn xin visa 888;
Bước 4: Chờ xét duyệt và nhận kết quả.

Quyền lợi Visa 888:

• Cư trú vĩnh viễn tại Úc
• Tiếp tục hoạt động kinh doanh hoặc đầu tư hợp pháp
• Được tham gia Medicare
• Có thể bảo lãnh người thân
• Đủ điều kiện xin quốc tịch khi đáp ứng thời gian cư trú

Thường trú nhân Úc và công dân Úc khác nhau như thế nào?

Mặc dù cả công dân và thường trú nhân đều có quyền sinh sống lâu dài tại Úc, song mức độ hưởng quyền lợi và nghĩa vụ vẫn có nhiều điểm khác biệt rõ rệt:

Tiêu chí	Công dân Úc	Thường trú nhân Úc
Thời gian cư trú	Được ở lại Úc vĩnh viễn mà không cần điều kiện kèm theo.	Cư trú dài hạn nhưng phải giữ visa thường trú hợp lệ để đảm bảo tình trạng hợp pháp.
Việc làm	Tự do ứng tuyển ở mọi lĩnh vực, kể cả vị trí trong quân đội và cơ quan chính phủ.	Một số ngành nhạy cảm không mở cửa cho thường trú nhân, ví dụ như quốc phòng, an ninh.
Chính sách xã hội	Được nhận trọn vẹn các gói hỗ trợ phúc lợi từ nhà nước Úc.	Chỉ được nhận một phần hoặc đầy đủ tùy theo thời gian cư trú và điều kiện cụ thể.
Di chuyển quốc tế	Ra vào nước Úc bất cứ lúc nào, không cần xin phép hoặc visa.	Phải có thẻ thường trú còn hiệu lực; nếu rời Úc trên 12 tháng cần xin visa RRV mới.
Hộ chiếu	Có thể đăng ký hộ chiếu Úc, thuận tiện khi đi lại nhiều quốc gia.	Không đủ điều kiện xin hộ chiếu Úc.
Bầu cử	Có quyền bỏ phiếu và tham gia quyết định chính trị trong các kỳ bầu cử.	Không được bầu cử, ngoại trừ những trường hợp đặc biệt được ghi nhận từ trước.
Quyền lợi cho con	Con sinh ra tự động trở thành công dân Úc, được hưởng đầy đủ chính sách giáo dục và y tế.	Quyền công dân của con phụ thuộc vào tình trạng cư trú và thời gian sống của cha mẹ tại Úc.
Hệ thống y tế	Sử dụng Medicare toàn diện: khám bệnh, nhập viện, mua thuốc với chi phí ưu đãi.	Có thể tham gia Medicare nhưng mức hỗ trợ có thể giới hạn hơn so với công dân.
Bảo lãnh thân nhân	Có thể đứng ra bảo lãnh người thân đến Úc nếu đáp ứng yêu cầu luật định.	Được phép bảo lãnh người nhà nhưng phải chứng minh đủ điều kiện tài chính, cư trú, sức khỏe…

Bên cạnh các diện visa phổ biến, Harvey Law Group còn hỗ trợ National Innovation Visa (NIV) loại thị thực dành cho cá nhân có thành tích xuất sắc trong các lĩnh vực đổi mới sáng tạo, nghiên cứu hoặc kinh doanh công nghệ cao, cho phép họ sinh sống và làm việc lâu dài tại Úc.

Trở thành thường trú nhân Úc là bước quan trọng để xây dựng cuộc sống ổn định tại xứ sở chuột túi. Việc lựa chọn đúng loại visa và chuẩn bị hồ sơ đúng cách sẽ giúp bạn tiết kiệm thời gian và chi phí. Harvey Law Group Vietnam sẵn sàng đồng hành cùng bạn trong mọi bước của hành trình định cư Úc.