Việc trở thành công dân Canada mang lại nhiều lợi ích như quyền tự do đi lại, cơ hội làm việc tốt hơn và hưởng đầy đủ quyền lợi từ chính phủ. Tuy nhiên, quá trình nhập quốc tịch Canada có có nhiều điều kiện về cư trú, ngôn ngữ và lý lịch tư pháp mà người nhập cư cần đáp ứng. Trong bài viết này, Harvey Law Group Vietnam cung cấp thông tin chi tiết về quy trình, điều kiện nhập tịch và các chương trình định cư Canada phổ biến giúp bạn có cơ hội sở hữu quốc tịch.
Quốc tịch Canada là gì?
Quốc tịch Canada là tình trạng pháp lý được trao cho thường trú nhân sau khi họ đáp ứng đủ các điều kiện như thời gian cư trú, nghĩa vụ thuế, trình độ ngôn ngữ và vượt qua bài thi quốc tịch. Khi trở thành công dân Canada, bạn được hưởng đầy đủ quyền lợi như quyền bầu cử, hộ chiếu Canada và sự bảo hộ của chính phủ ở nước ngoài.
Khác với thường trú nhân, công dân Canada không bị giới hạn về thời gian cư trú, không lo nguy cơ mất tư cách, và có thể truyền quốc tịch cho con cái sinh ra ở nước ngoài.
Những lợi ích khi sở hữu quốc tịch Canada
>>> Xem thêm: Làm sao để nhập tịch Canada? Quy trình nhập tịch 2025
Quyền lợi khi có quốc tịch Canada
Khi trở thành công dân Canada, bạn sẽ được hưởng nhiều quyền lợi đặc biệt như:
- Tự do đi lại: Công dân Canada được miễn thị thực tại 184-188 quốc gia/vùng lãnh thổ (theo Henley Passport Index 2025), bao gồm khối Schengen, Anh, Nhật Bản và Úc.
- Quyền bầu cử: Chỉ công dân Canada mới có quyền tham gia bầu cử liên bang, tỉnh bang và địa phương.
- Hộ chiếu Canada: Một trong những hộ chiếu mạnh nhất thế giới, giúp bạn thuận tiện hơn trong các chuyến đi quốc tế.
- Cơ hội việc làm rộng mở: Công dân Canada có thể làm việc trong các ngành nghề yêu cầu quyền công dân, chẳng hạn như cơ quan chính phủ hoặc quân đội.
- Chính sách an sinh xã hội: Hưởng đầy đủ phúc lợi y tế, trợ cấp thất nghiệp, lương hưu, học phí ưu đãi, hỗ trợ nuôi con và các chương trình xã hội liên bang, tỉnh bang.
- Không bị trục xuất: Công dân Canada không bị trục xuất ngay cả khi phạm tội nghiêm trọng.
- Truyền quốc tịch cho con: Con cái sinh ra ở nước ngoài có thể được cấp quốc tịch theo cha mẹ.
- Không cần gia hạn tình trạng cư trú: Không cần gia hạn thẻ thường trú nhân (PR) như trước đây.
- Được bảo hộ bởi chính phủ Canada: Công dân Canada được chính phủ bảo vệ khi ở nước ngoài.
Điều kiện nhập quốc tịch Canada là gì?
Để được nhập quốc tịch Canada, ứng viên phải đáp ứng nhiều tiêu chí khác nhau từ Bộ Di trú, Người tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC):
Tư cách thường trú nhân hợp lệ (PR)
Người xin nhập quốc tịch Canada bắt buộc phải là thường trú nhân hợp pháp. Điều này có nghĩa là tình trạng thường trú phải rõ ràng, không trong diện bị điều tra, không có lệnh trục xuất hoặc vi phạm điều kiện duy trì PR. Ngay cả khi thẻ thường trú nhân (PR card) đã hết hạn thì vẫn có thể nộp đơn, miễn là tình trạng PR còn hợp pháp và chưa bị hủy.
Thời gian cư trú thực tế
Trong vòng 5 năm trước ngày nộp hồ sơ, bạn phải có ít nhất 1.095 ngày (tương đương 3 năm) sống thực sự tại Canada. Thời gian cư trú trước khi có PR có thể được tính 1/2 ngày, tối đa 365 ngày. IRCC khuyến nghị người nộp hồ sơ nên khai báo nhiều hơn mức tối thiểu để tránh rủi ro hồ sơ bị từ chối do tính nhầm ngày. Một số trường hợp đặc biệt, như làm việc cho chính phủ Canada hoặc đi theo vợ/chồng là nhân viên chính phủ, thời gian ở ngoài Canada vẫn có thể được tính vào yêu cầu cư trú.
Khai thuế thu nhập
Nếu có nghĩa vụ đóng thuế, bạn phải chứng minh đã khai thuế thu nhập ít nhất 3 năm trong vòng 5 năm ngay trước khi nộp hồ sơ. IRCC sẽ kiểm tra dữ liệu thuế trực tiếp với Cơ quan thuế Canada (CRA). Đây là một trong những yêu cầu quan trọng nhằm xác minh sự gắn bó về mặt tài chính và nghĩa vụ công dân của bạn với Canada.
Tuổi tác và điều kiện đặc biệt
Công dân tương lai từ 18 đến 54 tuổi bắt buộc phải đáp ứng đầy đủ mọi điều kiện về cư trú, ngôn ngữ, thi quốc tịch và lễ tuyên thệ. Trong khi đó, trẻ em dưới 18 tuổi có thể nộp đơn cùng cha mẹ hoặc người giám hộ nếu họ là công dân hoặc đang nộp đơn cùng lúc. Trong trường hợp này, trẻ thường được miễn một số điều kiện như thời gian cư trú hay khai thuế.
Khả năng ngôn ngữ
Người trong độ tuổi từ 18 đến 54 cần chứng minh khả năng sử dụng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp đạt trình độ CLB 4 trở lên. Điều này có thể được xác minh thông qua các chứng chỉ ngôn ngữ quốc tế như IELTS, CELPIP cho tiếng Anh hoặc TEF, TCF cho tiếng Pháp. Ngoài ra, bằng cấp hoặc chứng chỉ tốt nghiệp từ chương trình đào tạo bằng tiếng Anh hoặc tiếng Pháp cũng có thể được chấp nhận. Một số trường hợp đặc biệt có thể được miễn yêu cầu này nếu có lý do y tế hoặc nhân đạo.
Lý lịch tư pháp trong sạch
Người nộp đơn không được có tiền án nghiêm trọng, không đang thụ án tù hoặc bị quản chế. Thời gian đang chấp hành án hình sự sẽ không được tính vào yêu cầu cư trú. Nếu từng phạm tội, bạn chỉ có thể nộp đơn lại sau khi đã hoàn tất án phạt và vượt qua thời gian phục hồi tư cách pháp lý theo luật định.
Bài kiểm tra quốc tịch và lễ tuyên thệ
Người từ 18 đến 54 tuổi phải tham gia bài kiểm tra quốc tịch với 20 câu hỏi trắc nghiệm, yêu cầu trả lời đúng ít nhất 15 câu dựa trên tài liệu “Discover Canada”. Bài kiểm tra có thể được thực hiện trực tiếp, viết, phỏng vấn hoặc trong một số trường hợp được tổ chức trực tuyến. Sau khi vượt qua, ứng viên bắt buộc tham gia lễ tuyên thệ công dân. Đây là bước cuối cùng và cũng là điều kiện pháp lý để chính thức trở thành công dân Canada.
>>> Kiểm tra bạn đủ điều kiện nộp đơn xin quốc tịch Canada: Tại đây
Quy trình nộp hồ sơ nhập quốc tịch Canada
Để nộp hồ sơ thành công, ứng viên cần tuân thủ quy trình do Bộ Di trú, Người tị nạn và Quốc tịch Canada (IRCC) quy định. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước để nộp đơn xin nhập quốc tịch Canada.
- Bước 1: Chọn cách nộp và tải mẫu đơn. Hầu hết hồ sơ giờ có thể nộp trực tuyến, nhanh và tiện. Một số trường hợp đặc biệt vẫn phải nộp giấy. Trên trang IRCC có các gói hồ sơ cho từng nhóm: người lớn, trẻ em, con nuôi, quân nhân… Nếu là người lớn thì tải mẫu CIT 0002, nếu cho trẻ em thì dùng CIT 0003, hoặc nộp trực tuyến theo hướng dẫn sẵn. Tìm hiểu các mẫu đơn xin nhập tịch: Tại đây
- Bước 2: Dùng checklist để sắp hồ sơ. IRCC có danh sách CIT 0007, bạn mở ra và xếp giấy tờ đúng thứ tự để tránh thiếu. Lưu ý nếu bạn dùng form cũ, hồ sơ sẽ bị trả lại. Quan trọng là IRCC tính ngày nhận hồ sơ, không tính ngày bạn ký hay gửi bưu điện.
- Bước 3: Chuẩn bị giấy tờ cần thiết. Bạn sẽ cần PR card hoặc giấy COPR, hộ chiếu và giấy tờ du lịch, bằng chứng cư trú như giấy thuế CRA, hợp đồng thuê nhà, hóa đơn điện nước. Ngoài ra phải có ảnh theo chuẩn quốc tịch: nếu nộp online thì 1 ảnh số, nếu nộp giấy thì 2 ảnh in giống nhau.
- Bước 4: Tính số ngày cư trú. Dùng công cụ tính online của IRCC (Physical Presence Calculator). Sau khi tính xong, in kết quả kèm theo hồ sơ giấy. Nếu hồ sơ bị trả về thì bạn phải tính lại theo ngày nộp mới.
- Bước 5: Đóng lệ phí. Từ 31/3/2025, phí người lớn là 649,75 CAD (gồm 530 CAD phí xử lý và 119,75 CAD quyền công dân). Trẻ em là 100 CAD. Thanh toán online và đính kèm biên lai. Nếu bạn gửi trước mốc tăng phí mà hồ sơ tới IRCC sau đó, họ có thể yêu cầu nộp thêm phần chênh lệch.
- Bước 6: Nộp hồ sơ. Nếu nộp online, chỉ cần theo hướng dẫn trên cổng IRCC. Nếu nộp giấy, gửi tới địa chỉ trung tâm IRCC ở Nova Scotia. Nên dùng dịch vụ chuyển phát có tracking để theo dõi.
- Bước 7: Nhận xác nhận đã nhận hồ sơ (AOR). Khi hồ sơ hợp lệ, bạn sẽ nhận AOR. Nếu thiếu giấy tờ, IRCC sẽ gửi yêu cầu bổ sung. Bạn theo dõi tiến trình qua tài khoản IRCC hoặc Application Status.
- Bước 8: Làm theo yêu cầu trong quá trình xử lý. Trong thời gian xét duyệt, hồ sơ của bạn sẽ được cập nhật từng mục như kiểm tra lý lịch, cư trú, bài thi, lễ tuyên thệ… IRCC sẽ báo rõ trong mục “Your next steps” nếu bạn cần nộp thêm tài liệu hoặc phản hồi.
- Bước 9: Làm bài kiểm tra quốc tịch. Nếu thuộc diện phải thi (18–54 tuổi), bạn sẽ nhận lịch thi 20 câu hỏi về Canada dựa trên tài liệu Discover Canada. Đạt 15/20 là qua. Sau thi có thể được phỏng vấn ngắn. Nếu không đạt, IRCC sẽ cho thi lại hoặc hướng dẫn bước tiếp theo.
- Bước 10: Tham dự lễ tuyên thệ. Khi hồ sơ được chấp thuận, bạn sẽ nhận thư mời tham dự lễ. Đây là bước bắt buộc, và sau khi tuyên thệ bạn sẽ chính thức là công dân Canada và được cấp giấy chứng nhận quốc tịch.
- Bước 11: Sau khi trở thành công dân. Lúc này bạn có thể xin hộ chiếu Canada, đăng ký đi bầu cử và truy cập các dịch vụ dành cho công dân mới. IRCC cũng có mục hướng dẫn riêng cho “new citizens” để bạn dễ hòa nhập.
>>> Xem cách kiểm tra tình trạng hồ sơ đăng ký nhập tịch: Tại đây
Trường hợp không đủ điều kiện nhập quốc tịch Canada
Mặc dù Canada có chính sách nhập tịch cởi mở, không phải ai cũng đủ điều kiện để trở thành công dân nước này. Việc không đáp ứng các tiêu chí về cư trú, ngôn ngữ, lý lịch tư pháp hoặc nghĩa vụ thuế có thể dẫn đến việc đơn xin nhập quốc tịch bị từ chối. Dưới đây là những trường hợp phổ biến không đủ điều kiện nhập quốc tịch Canada:
- Đang bị xem xét thu hồi tư cách thường trú nhân hoặc hồ sơ PR có gian lận.
- Có lệnh trục xuất chờ thi hành nên không thể xin quốc tịch.
- Chưa hoàn tất các điều kiện đi kèm PR (ví dụ: khám y tế, thủ tục bổ sung).
- Không đủ 1.095 ngày cư trú tại Canada trong 5 năm gần nhất.
- Không khai thuế thu nhập tối thiểu 3 năm trong vòng 5 năm theo quy định.
- Đang ở tù, quản chế hoặc thụ án tại Canada hoặc nước ngoài.
- Đang bị truy tố, xét xử hoặc kháng cáo tội hình sự (indictable offence).
- Bị từ chối quốc tịch do khai man trong 5 năm gần nhất.
- Từng bị tước quốc tịch Canada do gian lận trong 10 năm qua.
- Có liên quan đến tội ác chiến tranh, tội ác chống loài người hoặc tội phạm quốc tế nghiêm trọng.
- Bị kết án tội truy tố trong vòng 4 năm trước ngày nộp đơn xin quốc tịch.
- Thời gian ở tù, quản chế hoặc probation không được tính vào ngày cư trú hợp lệ.
- Không đạt yêu cầu ngôn ngữ (tiếng Anh/Pháp ở mức CLB 4 trở lên).
- Không vượt qua bài thi quốc tịch Canada và không được miễn.
- Không tham gia lễ tuyên thệ quốc tịch theo lịch hẹn mà không có lý do chính đáng
Một số câu hỏi thường gặp về nhập tịch Canada
Ở Canada bao nhiêu năm thì có quốc tịch?
3 năm (1.095 ngày trong 5 năm gần nhất) là thời gian cư trú tối thiểu cần có để đủ điều kiện xin quốc tịch Canada.
Mất bao lâu để xử lý đơn xin quốc tịch Canada?
Thời gian xử lý đơn nhập tịch Canada trung bình là 8 tháng. Thời gian xử lý đơn xin nhập tịch Canada có thể thay đổi tùy thuộc vào các yếu tố sau:
- Loại đơn xin.
- Đơn đã được hoàn tất hay chưa.
- Thời gian chúng tôi dự kiến để xử lý các đơn đã nhận.
- Mức độ dễ dàng trong việc xác minh thông tin của bạn.
- Thời gian bạn phản hồi các yêu cầu hoặc thắc mắc của chúng tô.
- Các yếu tố khác.
Quốc tịch Canada được miễn visa những nước nào?
Theo Henley Passport Index 2024, hộ chiếu Canada xếp hạng 7 thế giới về quyền tự do đi lại. Vì thế, công dân Canada có thể du lịch miễn visa đến hơn 185 quốc gia và vùng lãnh thổ. Một số điểm đến nổi bật gồm:
- Châu Âu: Miễn visa vào Schengen (26 nước) bao gồm Pháp, Đức, Ý, Tây Ban Nha.
- Châu Mỹ: Không cần visa khi nhập cảnh vào Mỹ, Mexico, Brazil.
- Châu Á: Du lịch không visa đến Nhật Bản, Hàn Quốc, Singapore, Malaysia.
- Châu Úc: Được cấp eVisitor khi đến Úc và New Zealand.
Nhập quốc tịch Canada có khó không?
Việc nhập quốc tịch Canada không quá khó nếu đáp ứng đầy đủ các điều kiện của IRCC. Cụ thể, ứng viên cần:
- Có thẻ thường trú nhân (PR) hợp lệ.
- Đã sống tại Canada ít nhất 1.095 ngày trong vòng 5 năm gần nhất.
- Hoàn thành nghĩa vụ thuế trong ít nhất 3 năm.
- Đạt trình độ tiếng Anh hoặc tiếng Pháp tối thiểu CLB 4.
- Vượt qua bài thi quốc tịch Canada.
Quá trình nhập tịch có thể phức tạp đối với những người không đáp ứng các yêu cầu trên, đặc biệt là về thời gian cư trú và ngoại ngữ.
Định cư Canada bao lâu có quốc tịch?
Người nhập cư phải sống tại Canada tối thiểu 1.095 ngày (3 năm) trong vòng 5 năm gần nhất trước khi nộp đơn xin nhập tịch.
Tuy nhiên, thời gian từ khi có thường trú nhân (PR) đến lúc trở thành công dân có thể kéo dài từ 3 – 5 năm, tùy thuộc vào thời gian xử lý hồ sơ. Nếu không đủ ngày cư trú, ứng viên phải chờ thêm trước khi đủ điều kiện.
Quốc tịch Canada có được miễn visa Việt Nam không?
Hiện tại, công dân Canada không được miễn visa khi nhập cảnh vào Việt Nam. Tuy nhiên, họ có thể xin visa điện tử (e-visa) với thời hạn 30 ngày hoặc visa theo diện miễn thị thực 5 năm nếu có gốc Việt Nam.
Nếu Canada và Việt Nam ký kết thỏa thuận miễn visa trong tương lai, công dân Canada có thể nhập cảnh Việt Nam dễ dàng hơn.
Ở Canada bao lâu thì có quốc tịch?
Quá trình từ lúc nhập cư đến khi có quốc tịch Canada thường mất từ 3 – 5 năm, tùy thuộc vào từng cá nhân.
- Tối thiểu 3 năm (1.095 ngày) sống tại Canada để đủ điều kiện nộp đơn.
- Thêm 12 – 24 tháng để xét duyệt hồ sơ và tham gia kỳ thi quốc tịch.
- Tổng thời gian từ khi có PR đến lúc có quốc tịch: 4 – 5 năm.
Nếu có thời gian sống tạm trú trước khi có PR, một phần thời gian đó có thể được tính vào điều kiện cư trú.
Nhập quốc tịch Canada cho con?
Việc nhập quốc tịch Canada cho con phụ thuộc vào hoàn cảnh cụ thể:
- Con sinh ra tại Canada: Được tự động cấp quốc tịch Canada.
- Con sinh ra ở nước ngoài, cha/mẹ là công dân Canada:
- Có thể xin chứng nhận quốc tịch Canada.
- Không cần đáp ứng điều kiện thời gian cư trú.
- Con sinh ra ở nước ngoài, cha/mẹ là thường trú nhân Canada:
- Không được tự động cấp quốc tịch.
- Cần nhập cư theo diện bảo lãnh gia đình và đáp ứng đủ điều kiện nhập tịch.
Lưu ý: Nếu cha mẹ có quốc tịch Canada theo diện nhập tịch, con cái sinh ra sau đó cũng có quyền nhập tịch dễ dàng hơn.
Quốc tịch Canada mở ra vô vàn cơ hội gầy dựng cuộc sống mới cho ứng viên và gia đình. Chương trình đầu tư định cư Start-up Visa Canada sẽ là cầu nối quan trọng để ứng viên có thể nhận được thẻ xanh Canada, từ đó trở thành công dân xứ sở lá phong. Hãy liên hệ ngay với Harvey Law Group Vietnam qua số Hotline: +84 91 444 1016 hoặc Email: vietnam@harveylawcorporation.com để được tư vấn về quốc tịch Canada cụ thể nhất.
>>> Xem thêm:
