31/03/2025 14:26 (GMT+7)
Được chuyên gia kiểm duyệt
Nội dung bài viết đã được đội ngũ luật sư và chuyên gia tư vấn di trú của Harvey Law Group thẩm định, xem xét kỹ lưỡng nhằm bảo đảm tính chính xác và tính cập nhật của thông tin.
CHIA SẺ
Khi đặt mục tiêu định cư lâu dài, nhiều người lựa chọn hình thức thường trú nhân để ổn định cuộc sống tại nước ngoài. Nhưng thường trú nhân là gì, có quyền lợi nào và cần lưu ý những điều gì để duy trì quyền lợi này? Cùng Harvey Law Group Vietnam tìm hiểu bài viết dưới đây để có lời giải đáp.
Cập nhật lần cuối: 12/11/2025
Nội dung
ToggleThường trú nhân (Permanent Resident – PR) là người được chính phủ cấp quyền định cư lâu dài tại một quốc gia/vùng lãnh thổ nhưng không phải công dân của quốc gia đó. PR được quyền sống, làm việc, học tập và tiếp cận dịch vụ theo quy định pháp luật và chính sách của nước sở tại.
Lưu ý: Ở nhiều nước, PR cần đáp ứng nghĩa vụ cư trú tối thiểu để duy trì tư cách thường trú nhân của mình. Nếu bạn hết hạn thẻ PR sẽ không làm mất tư cách PR nhưng có thể ảnh hưởng việc quay lại bằng phương tiện thương mại. Tình trạng PR mang tính lâu dài, nhưng thẻ hoặc giấy tờ PR (ví dụ thẻ PR /PRTD tại Canada; RRV tại Úc; thẻ xanh/reentry permit tại Mỹ) thường có thời hạn và cần gia hạn hay đổi theo quy định.
Khi trở thành thường trú nhân (Permanent Resident – PR), cá nhân sẽ được hưởng nhiều quyền lợi gần tương đương công dân của quốc gia sở tại nhưng vẫn có hạn chế (không bầu cử/ứng cử, một số việc yêu cầu quốc tịch), quyền lợi cụ thể khác nhau theo từng quốc gia và địa phương (bang/tỉnh). Cụ thể:

Giấy phép cư trú tạm thời và thường trú nhân có sự khác biệt, được thể hiện cụ thể thông qua bảng dưới đây:
| Tiêu chí | Giấy phép cư trú tạm thời (TR) | Thường trú nhân (PR) |
|---|---|---|
| Thời gian cư trú | Có thời hạn, phải gia hạn định kỳ (vài tháng–vài năm) | Tình trạng cư trú dài hạn/ổn định; thẻ PR có thời hạn và cần đổi/gia hạn |
| Quyền làm việc | Có thể bị giới hạn bởi ngành nghề/chủ lao động/thời giờ | Tự do làm việc hơn; vẫn phải đáp ứng giấy phép hành nghề ở ngành được quản lý hoặc liên quan an ninh/quốc phòng |
| Quyền lợi xã hội | Hạn chế; thường không đủ điều kiện hoặc phải chờ | Có thể tham gia y tế/an sinh nhưng thường có thời gian chờ và/hoặc yêu cầu đóng góp; không có quyền chính trị |
| Điều kiện duy trì | Tuân thủ điều kiện visa, gia hạn đúng hạn | Nghĩa vụ cư trú tối thiểu trong chu kỳ tính (tùy nước), giữ hồ sơ pháp lý tốt; không vi phạm di trú/hình sự |
| Quyền bảo lãnh người thân | Bị giới hạn, tùy diện và quốc gia | Có thể bảo lãnh vợ/chồng, con cái; cha mẹ/thân nhân khác thường có điều kiện khắt khe hơn |
| Cơ hội nhập quốc tịch | Thường không hoặc rất hạn chế | Có thể xin nhập tịch sau khi đạt đủ tiêu chí (cư trú, ngôn ngữ, bài thi, hồ sơ) |
| Tính ổn định pháp lý | Phụ thuộc điều kiện visa; dễ gián đoạn nếu đổi chủ lao động/diện | Ổn định hơn, nhưng vẫn có thể bị hủy nếu không đạt nghĩa vụ cư trú hoặc vi phạm nghiêm trọng |
| Di chuyển quốc tế | Tùy loại visa, nhiều trường hợp phải xin phép/visa lại. | Tái nhập cảnh nước cấp PR thuận lợi hơn (nếu giấy tờ còn hạn); sang nước khác vẫn có thể cần visa |
| Tiêu chí | Thường trú nhân (PR) | Công dân | Lưu ý |
|---|---|---|---|
| Quyền cư trú hợp pháp dài hạn | Được sống ổn định tại quốc gia sở tại | Được sống ổn định tại quốc gia sở tại | PR cần giữ thẻ/giấy tờ thông hành cho thường trú nhân còn hạn khi xuất–nhập cảnh. Hết hạn thẻ/giấy PR không làm mất tình trạng PR |
| Quyền làm việc hợp pháp | Được lao động theo luật, ký HĐLĐ, tham gia BHXH | Được lao động theo luật, ký HĐLĐ, tham gia BHXH | Một số ngành nghề có điều kiện/giấy phép riêng cho cả hai nhóm. Một số vị trí khu vực công, an ninh—quốc phòng chỉ dành cho công dân |
| Tiếp cận dịch vụ công cơ bản | Có thể dùng giáo dục công, y tế công, an sinh ở mức nhất định | Tiếp cận đầy đủ hơn tùy quốc gia | Thường có thời gian chờ/điều kiện đóng góp, mức hưởng tùy bang/quốc gia |
| Sở hữu/đầu tư tài sản | Có thể sở hữu, sử dụng và đầu tư theo luật | Có thể sở hữu, sử dụng và đầu tư theo luật | Một số nước hạn chế loại tài sản/khu vực với người không phải công dân |
| Bảo vệ pháp lý | Có quyền khiếu nại, khởi kiện, được pháp luật bảo vệ | Có quyền khiếu nại, khởi kiện; được pháp luật bảo vệ | Quy trình/tiêu chuẩn tố tụng áp dụng cho cả hai |

| Tiêu chí | Thường trú nhân (PR) | Công dân | Lưu ý quan trọng |
|---|---|---|---|
| Quyền cư trú | Được cư trú dài hạn nhưng có thể bị hủy nếu không đáp ứng nghĩa vụ cư trú hoặc vi phạm di trú/hình sự. | Quyền cư trú vĩnh viễn, không thể bị trục xuất trừ trường hợp đặc biệt bị tước quốc tịch theo luật. | PR cần duy trì số ngày cư trú tối thiểu/giấy tờ còn hạn, công dân ổn định hơn về mặt pháp lý. |
| Hộ chiếu | Không có hộ chiếu nước sở tại; dùng hộ chiếu quốc tịch gốc + thẻ/giấy tái nhập. | Có hộ chiếu nước sở tại, thuận lợi hơn khi đi lại quốc tế tùy “sức mạnh” hộ chiếu. | PR có thể cần visa khi sang nước thứ ba; hộ chiếu quyết định miễn thị thực thuộc về công dân. |
| Quyền bầu cử & ứng cử | Không có quyền bầu cử/ứng cử; thường không đủ điều kiện các chức vụ công quyền. | Có quyền bầu cử, ứng cử (tùy cấp và điều kiện hiến định). | Điểm khác biệt cốt lõi giữa PR và công dân. |
| Nghĩa vụ quân sự/công vụ | Thường không bắt buộc; có thể tham gia nếu luật cho phép. | Có thể bắt buộc (tùy từng quốc gia, nhiều nước đã bãi bỏ hoặc áp dụng chọn lọc). | Kiểm tra luật từng nước; có ngoại lệ theo giới tính/độ tuổi/ngành nghề. |
| Quyền bảo lãnh thân nhân | Có thể bảo lãnh vợ/chồng, con; các diện khác (cha mẹ, thân nhân khác) khó hơn, yêu cầu cao và chờ lâu. | Thường phạm vi rộng hơn, thời gian xét nhanh hơn (vẫn có điều kiện tài chính, hạn ngạch). | Quy định rất khác nhau; luôn kiểm tra từng diện cụ thể. |
| Quyền sở hữu tài sản | Được sở hữu/bất động sản nhưng có thể bị giới hạn theo loại tài sản/khu vực. | Được sở hữu rộng hơn theo luật sở tại; hiếm khi bị hạn chế. | Một số nước vẫn có khu vực/loại tài sản đặc thù chỉ dành cho công dân hoặc có điều kiện riêng. |
| Phúc lợi xã hội & dịch vụ công | Tiếp cận y tế công, giáo dục, an sinh ở mức cư trú, có thể có thời gian chờ/điều kiện đóng góp. | Thường tiếp cận đầy đủ hơn, có chương trình chỉ dành cho công dân. | Phạm vi/mức hưởng phụ thuộc quốc gia/bang và lịch sử đóng góp. |
| Thời gian ở ngoài lãnh thổ | Có thể mất PR nếu ở ngoài quá lâu hoặc không có giấy tái nhập hợp lệ. | Không bị giới hạn thời gian ở nước ngoài và vẫn giữ quốc tịch. | Ở lâu ngoài nước có thể ảnh hưởng tư cách cư trú thuế hoặc quyền lợi an sinh, không ảnh hưởng quốc tịch (trừ trường hợp đặc biệt khác luật). |
| Cơ hội nhập quốc tịch | Có thể xin nhập tịch sau khi đạt yêu cầu (cư trú, ngôn ngữ, bài thi, hồ sơ tốt). | Đã là công dân, không cần xin. | Thời gian và tiêu chí khác nhau theo từng quốc gia. |
| Di chuyển quốc tế/miễn visa | Không tự động miễn visa ở nước thứ ba, phụ thuộc hộ chiếu gốc. | Phụ thuộc “sức mạnh” hộ chiếu quốc tịch, thường thuận lợi hơn. | Thẻ PR chủ yếu để tái nhập nước cấp PR, không thay thế hộ chiếu. |
| Nghề nghiệp nhạy cảm/giấy phép hành nghề | Thường không đủ điều kiện vào vị trí an ninh/quốc phòng, ngành có cấp phép vẫn cần đáp ứng tiêu chuẩn. | Có đủ điều kiện hơn cho vị trí công vụ/nhạy cảm (tùy tiêu chuẩn). | Giấy phép hành nghề áp dụng cho cả hai nhóm ở ngành nghề quản lý chặt. |
| Nguy cơ mất tư cách | Có thể bị hủy PR/trục xuất nếu vi phạm nghiêm trọng hoặc không đạt nghĩa vụ cư trú. | Rất hiếm bị tước quốc tịch, chỉ theo quy trình đặc biệt nêu trong luật. | Độ ổn định pháp lý của công dân cao hơn đáng kể. |
| Thuế & tình trạng cư trú thuế | Chịu thuế theo cư trú thuế nếu ở trong nước, ra nước ngoài lâu có thể mất cư trú thuế. | Đa số quốc gia đánh thuế theo cư trú thuế, một số ít đánh thuế theo quốc tịch (ví dụ: Hoa Kỳ). | Thuế là lĩnh vực riêng, phụ thuộc hiệp định thuế song phương và quy tắc cư trú thuế. |
| Bảo hộ lãnh sự | Không được nước sở tại cấp PR bảo hộ nếu ở nước thứ ba. | Được cơ quan lãnh sự nước mình bảo hộ khi ở nước ngoài. | PR vẫn có thể được nước mang quốc tịch gốc bảo hộ. |
Người sở hữu thẻ Xanh Mỹ có quyền sinh sống, làm việc và học tập lâu dài tại Mỹ. Đây là bước quan trọng nếu muốn nhập quốc tịch Mỹ sau này. Có nhiều cách để trở thành thường trú nhân Mỹ, trong đó phổ biến nhất gồm:
Quyền lợi của thường trú nhân Mỹ:
Canada có chính sách nhập cư cởi mở, tạo điều kiện cho người nước ngoài lấy thường trú nhân thông qua các chương trình phổ biến như:
Lợi ích khi trở thành thường trú nhân Canada:
Người có PR Úc được sống, làm việc và học tập dài hạn tại Úc, là bước đệm quan trọng nếu muốn nhập tịch sau này. Một số con đường phổ biến:
Quyền lợi của thường trú nhân Úc:
Bồ Đào Nha có lộ trình cư trú cho nhà đầu tư/doanh nhân và chuyên gia, mở đường đến PR hoặc quốc tịch sau thời gian cư trú thực tế theo luật. Con đường phổ biến:
Quyền lợi của thường trú nhân Bồ Đào Nha:
Hy Lạp cung cấp các lộ trình cư trú cho nhà đầu tư và người lao động kỹ năng, có thể tiến tới PR khi đáp ứng điều kiện cư trú. Con đường phổ biến:
Quyền lợi của thường trú nhân Hy Lạp:
Malta mở ra nhiều lựa chọn thường trú cho những ai sẵn sàng đóng góp về mặt tài chính hoặc có năng lực chuyên môn. Mỗi con đường đều trải qua quy trình thẩm định kỹ lưỡng, đảm bảo tính minh bạch và tuân thủ pháp luật quốc tế. Các con đường phổ biến:
Quyền lợi của thường trú nhân Malta:

Khi trở thành thường trú nhân, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau:
Những lý do phổ biến dẫn đến mất PR
Tư cách thường trú nhân có thể bị thu hồi vì nhiều nguyên nhân. Phổ biến nhất là không đáp ứng nghĩa vụ cư trú – tức là thiếu số ngày hiện diện theo quy định trong chu kỳ pháp lý. Ngoài ra, gian lận hoặc khai báo sai thông tin (như hồ sơ tài chính, quan hệ hôn nhân giả mạo) cũng là căn cứ nghiêm trọng.
Vi phạm hình sự hoặc luật di trú – bao gồm phạm tội nghiêm trọng, đe dọa an ninh quốc gia, hay vi phạm điều kiện cư trú – đều có thể dẫn đến mất tư cách. Một số lý do quản lý khác như không hoàn thành nghĩa vụ thuế hoặc không cập nhật địa chỉ theo đúng thời hạn cũng cần lưu ý.
Quy trình khi bị xem xét thu hồi PR
Khi cơ quan di trú nghi ngờ bạn không còn đủ điều kiện giữ PR, họ sẽ gửi thông báo hoặc ý định thu hồi tư cách kèm căn cứ pháp lý cụ thể. Đây là lúc bạn có cơ hội giải trình bằng cách nộp các bằng chứng như lịch sử xuất nhập cảnh, lý do vắng mặt, hồ sơ y tế, chứng từ thuế…
Sau đó, cơ quan sẽ đưa ra quyết định sơ bộ hoặc cuối cùng, có thể kèm theo lệnh rời khỏi lãnh thổ. Nếu không đồng ý, bạn có quyền kháng nghị hoặc kháng án lên tòa/ủy ban chuyên trách trong thời hạn nhất định. Trường hợp không kháng nghị hoặc kháng nghị bị bác, quyết định sẽ được thi hành.
Làm gì để kháng nghị hiệu quả?
Hồ sơ kháng nghị mạnh cần có bằng chứng cư trú thực tế như dấu xuất nhập cảnh, boarding pass, hợp đồng thuê nhà, sao kê chi tiêu. Nếu có lý do đặc biệt như ốm đau, chăm sóc thân nhân, hay gián đoạn do bất khả kháng, hãy chuẩn bị đầy đủ chứng từ y tế và giấy tờ liên quan.
Hồ sơ chứng minh sự tích hợp vào xã hội cũng rất quan trọng: bằng chứng về việc làm, con cái đang học tập, đóng thuế đầy đủ, tham gia hoạt động cộng đồng. Đặc biệt, nên tìm luật sư di trú để xác định căn cứ pháp lý và xây dựng chiến lược chứng cứ phù hợp.
Kết quả có thể xảy ra
Sau khi xem xét, có ba kịch bản chính: bạn được giữ lại tư cách PR (có thể kèm cảnh báo hoặc điều kiện bổ sung), mất PR nhưng vẫn có thể xin diện visa khác trong một số trường hợp, hoặc bị trục xuất kèm cấm nhập cảnh theo thời hạn luật định.
Cách phòng ngừa tốt nhất
Theo dõi chặt chẽ số ngày cư trú bằng bảng tính hoặc ứng dụng chuyên dụng. Nếu cần rời khỏi đất nước trong thời gian dài, hãy xin giấy tái nhập trước. Luôn khai báo thay đổi về địa chỉ, hôn nhân, việc làm đúng hạn (thường trong vòng 10-30 ngày).
Lưu trữ đầy đủ chứng từ thuế, bảo hiểm, hợp đồng theo thời hạn pháp luật quy định. Và quan trọng nhất: tuyệt đối không gian dối trong hồ sơ – mọi thông tin mâu thuẫn đều cần được giải thích rõ ràng bằng bằng chứng xác thực.
1.Thẻ PR hết hạn có mất tư cách PR không?
Không. Thẻ hết hạn ảnh hưởng tái nhập/nhận dịch vụ. Tư cách PR chỉ mất khi có quyết định rút/hủy hợp lệ.
2. Ở ngoài quá lâu có mất PR?
Có thể. Nếu không đạt nghĩa vụ cư trú theo chu kỳ, cơ quan di trú có quyền xem xét rút tư cách.
3. Tôi có cần visa khi sang nước thứ ba?
Phụ thuộc hộ chiếu quốc tịch của bạn, không phụ thuộc thẻ PR. PR chủ yếu để tái nhập nước cấp PR.
4. Con sinh tại nước sở tại có tự động có quốc tịch?
Tùy luật từng nước. Nhiều quốc gia áp dụng huyết thống; một số áp dụng nơi sinh với điều kiện nhất định.
5. PR có quyền bầu cử/ứng cử không?
Thông thường không. Đây là quyền của công dân.
6. Thời gian để xin quốc tịch mất bao lâu?
Tùy nước. Thường yêu cầu cư trú thực tế, ngôn ngữ, bài kiểm tra công dân và hồ sơ thuế/pháp lý tốt.
7. PR có bảo lãnh cha mẹ/anh chị em được không?
Tùy chương trình. Phổ biến nhất là vợ/chồng, con phụ thuộc; diện cha mẹ/khác thường hạn ngạch cao, chờ lâu.
8. Tôi mất thẻ PR khi ở nước ngoài, phải làm gì?
Liên hệ cơ quan di trú/ lãnh sự nước cấp PR để xin tài liệu đi lại cho PR hoặc giấy tái nhập phù hợp.
9. Tôi có thể đầu tư bất động sản để lấy PR ở châu Âu?
Có nước cho phép, có nước đã điều chỉnh/ngưng. Chính sách biến động rất nhanh; cần kiểm tra bản cập nhật mới nhất.
10. PR có nghĩa vụ quân sự không?
Tùy nước. Nhiều nơi không bắt buộc với PR; công dân có thể chịu nghĩa vụ theo luật riêng.
11. Cư trú thuế khác gì tình trạng di trú?
Cư trú thuế quyết định nghĩa vụ thuế; tình trạng di trú quyết định quyền cư trú. Hai khái niệm độc lập nhưng thường liên quan.
12. Tôi đang bị xem xét rút PR – có nên kháng nghị?
Nếu có căn cứ hợp pháp/nhân đạo và bằng chứng rõ ràng, nên kháng nghị trong thời hạn quy định; nên có luật sư hỗ trợ.
Hy vọng bài viết trên đã giải đáp phần nào thắc mắc của bạn về câu hỏi “Thường trú nhân là gì?”. Nếu bạn vẫn chưa rõ hoặc cần được tư vấn về thủ tục định cư Canada, Mỹ, Châu Âu hãy liên hệ cho các luật sư di trú tại Harvey Law Group Vietnam ngay hoặc thông qua Hotline 091.444.1016 để được hỗ trợ nhé.
Là luật sư của HLG có trụ sở tại Thành phố Hồ Chí Minh, Selina phụ trách phân tích vụ việc, thẩm định và tất cả các vấn đề pháp lý liên quan đến hồ sơ của khách hàng.
Tin liên quan:
Quý nhà đầu tư vui lòng điền theo mẫu dưới đây để được hỗ trợ tư vấn chương trình đầu tư định cư nhanh nhất: